2.3 Јавно објавување на предметите за изборот на избрани / именувани лица од Владата на РСМ како раководители на институции

Избраните/именуваните лица од Владата на РСМ како раководители на институции претставува највисокиот меритократски слој во државната управа. Врз основа на позитивното законодавство, како и стандардите на доброто управување, овој кадар треба да се одликува со висок професионализам, стручност и управувачки способности.

Меѓутоа, веќе долги години праксата се разликува од стандардите. Изборот на кадар останува во голем дел неформален, со назначување вршители на должност или пак со ниско ниво на компетитивност, односно огласи со само еден кандидат.

Информациите за нивниот избор се оскудни, исто како и нивните професионални биографии, како и документацијата, барем формално, треба да постои придружена на нивниот избор.

Оваа состојба придонесува кон перцепцијата на граѓаните дека не се бираат најдобрите кадри и дека партиската припадност или коалициски договор игра клучна улога во процесот.

Паралелно на оваа перцепција, ротациите или промените по избори, при иста влада, ја потврдува неесенцијалноста на персоналното решение, односно ниската додадена вредност во работата на институцијата што ги прави овие лица заменливи.

Ваквата состојба негативно влијае на развојот на институциите а со тоа и испорака на услуги кон граѓаните. Најпрво, нестручниот раководен кадар не придонесува кон развојот на институцијата бидејќи не знае да го одбере и управува решението на проблеми со кои таа се соочува. Меѓутоа, како второ, ваквиот избор ги демотивира стручните кадри во самите институции, но и надворешни стручњаци да се надеваат дека може да успеат на јавен оглас да добијат шанса да раководат со јавна институцијата.

Заложбата е во функција на транспарентност на процесот. Целта на заложбата не е да го реши целокупниот проблем, туку преку подобрување на транспарентноста да придонесе кон состојба во која ќе се стесни просторот за неформално одлучување за избор на раководни лица.

Заложбата вклучува објавување на предметот за избор на избраното  или именуваното лице  (објавениот оглас доколку го има, предлогот на Комисијата за именување, Одлуката на Влада, CV на избаното или именуваното лице , матрица за самоевалуација, мотивационо писмо и програма за работа). Објавувањето би било на порталот на Влада.мк или алтернативно, оној за отворени податоци. Заложбата важи и за случаите кога се именуваат вршители на должност, со исклучок на документите кои кандидатот не ги поднесува, како програма за работа.

Објавување на табела со подотаци: објавениот оглас, број на примени пријави (уредни и неуредни, навремени и ненавремени), број на избрани кандидати. Кај случаите кога е именуван вршител на должност, се објавуваат информации за именуваното лице.

Со ова ќе се зголеми транспарентноста и ќе се воспостават нови стандарди за транспарентност како алатка за борба против корупцијата.

Зголемената транспарентност ќе влијае во постепено враќање на доверба во процесот помеѓу граѓаните и заинтересираните кандидати.

Транспарентноста се смета за значајна алатка во подобрување на управувањето и борбата против корупцијата. Со објавувањето на досиејата на избраните/именуваните лица од страна на Владата на РСМ како раководители на инситуции, на јавноста и се даваат на увид професионалните компетенции на избраниот кандидат.

Commitment is important for transparency овозможува пристап до нови и повеќе информации
го подобрува квалитетот на информациите
ја подобрува пристапноста до информации до јавноста, или овозможува право на информации
Commitment is important for civic participation создава или ги подобрува можностите и условите за јавното учество и влијание во креирањето на одлуките
создава или ја подобруваовозможувачката околина за граѓанското општество
Commitment is important for public accountability создава или ги подобрува правилата, прописите и механизмите за јавна одговорност на функционерите

За спроведување на оваа заложба не е потребен дополнителен буџет.

Поврзаност со Глобалните цели за одржлив развој, врска со Цел 16 ,,Мир, правда и силни институции“, Таргет 16.5: Значително намалување на сите форми на корупција и поткуп.

Со мерките од оваа заложба се придонесува кон  превенција и борба против корупцијата и заштитата на јавниот интерес преку зголемување на отчетноста и одговорноста на избраните и именуваните лица кон граѓаните.

Other included subjects

Institutions

• Ministry of Information Society and Administration

Organizations

• Institute for Democracy "Societas Civilis" Skopje